Olej czy lakier? I dlaczego olej:)

Cześć!
Tych, którzy nie lubią spojlerów, prosimy o nie czytanie tytułu niniejszego wpisu :)
Obiecaliśmy napisać słów kilka o tym, jaki rodzaj wykończenia drewna na blacie stołu jest najlepszy.
Obiecaliśmy – to piszemy – żaden:) Jak to? A no tak, że każda powłoka ma swoje wady i zalety. Trzeba wyważyć to, co dla użytkownika będzie najlepsze, a jak mówi stare przysłowie: „Jeden lubi ogórki a drugi ogrodnika córki”. Ale do rzeczy… Uniwersalnej odpowiedzi na pytanie „olej czy lakier?” nie ma, ale pomóc w indywidualnej decyzji może przygotowane przez nas zestawienie. Czytajcie dalej.

Czym można wykończyć drewno na blat stołu?

Materiałów jest wiele, a sposobów aplikacji jeszcze więcej. Najpopularniejsze są oczywiście lakiery (na bazie różnych żywic) oraz oleje i woski lub ich połączenie. Na porównaniu tych dwóch pierwszych się dziś skupimy. Warto jednak wiedzieć, że istnieją inne materiały do powlekania drewna, które często łączy się ze sobą dla uzyskania właściwego efektu. Mamy zatem wszelkiego rodzaju:

  • farby (te na blatach nie radzą sobie najlepiej),

  • lakierobejce (dające jednocześnie kolor i warstwę ochronną),

  • naturalne politury na bazie szelaku (naturalnej żywicy z odchodów hinduskich robaków).

Po lewej: bejca nitro + lakier poliuretanowy / Po prawej: olej barwiący + olejowosk bezbarwny

Wracając do porównania powłok lakierowanych i olejowanych: warto wiedzieć o zaletach i wadach jednych i drugich. Trzeba pamiętać, że takie porównanie jest w pewnym sensie generalizowaniem. Lakierów i ich odmian jest całe mnóstwo, a ich podstawowe bazy są poliuretanowe, epoksydowe, akrylowe chemoutwardzalne czy wodne. Podobnie z olejami i woskami oraz olejowoskami. Te najbardziej dostępne produkowane są na bazie oleju słonecznikowego, lnianego, sojowego czy ostowego. Woski natomiast mogą być roślinne, tak jak wosk karnauba pozyskiwany z liści palmowych czy wosk kandelila z liści wielomleczu. Bardzo popularne są również woski pszczele i ich modyfikacje.

Mimo tego, że wszystkie lakiery i wszystkie oleje z woskami będziemy porównywać grupowo – możliwe jest wydobycie podstawowych różni pomiędzy tymi dwiema obszernymi grupami.
Żeby lepiej owe różnice przedstawić, ubraliśmy je w tabelkę:

LAKIERYOLEJE, WOSKI I OLEJOWOSKI
WŁAŚCIWOŚCI- tworzą szczelną powłokę
- nie penetrują drewna
- mają bazę syntetyczną
- nie zamykają porów drewna
- penetrują drewno zabezpieczając je od wewnątrz
- mają bazę naturalną
ZALETY- mają wysoką odporność mechaniczną
- nie wymagają konserwacji
- są łatwe do utrzymania w czystości
- penetrują drewno zabezpieczając je i utwardzając w warstwie przypowierzchniowej
- są przyjemne w dotyku
- tworzą zdrowe powłoki nie wydzielające szkodliwych substancji
- pozwalają na przeprowadzenie renowacji w domowych warunkach
- powłoka jest antystatyczna. Nie "łapie kurzu"
WADY- ich syntetyczna powłoka nie daje poczucia kontaktu z naturalnym drewnem
- ich syntetyczna baza może emitować szkodliwe substancje (rodniki, monomery)
- nie pozwalają na przeprowadzenie renowacji uszkodzonej powierzchni bez specjalistycznego sprzętu
- posiadają mniejszą od powłok lakierniczych odporność mechaniczną oraz odporność na ciecze
- wymagają okresowej konserwacji

Lakier do drewna - niebezpieczne substancje
Lakiery chemoutwardzalne lub poliuretanowe są w stanie płynnym substancjami niebezpiecznymi dla ludzi i środowiska.

Olej i wosk są bezpiecznie dla dzieci
Większość olejów i wosków oznaczona jest jako środki dopuszczone do kontaktu z żywnością lub do powlekania zabawek dla dzieci.

To dlaczego stoły olejowane są fajne?

Teraz powyższą wiedzę spróbujmy odnieść do stołów drewnianych… Decydując się na zakup stołu drewnianego liczymy się z większym wydatkiem niż np. w przypadku stołu, którego blat wykonany jest z płyty laminowanej. Takim stołem drewnianym chcemy cieszyć się przez długie lata – w końcu to nasz domownik :) Jednocześnie stół jest tym meblem, na którego powierzchni wiele się dzieje – i tak ma być. Stół ma służyć nie tylko do serwowania posiłków, ale ma również być domowym centrum dowodzenia, więc jego eksploatacja jest niemal całodobowa. I tu dochodzimy do sedna sprawy.

Bo stół drewniany jest na lata. Nie ma więc możliwości, żeby podczas codziennego życia stołu i przy stole nie doszło do mniejszych czy większych uszkodzeń jego powierzchni. Prędzej czy później dziecko wbije nam w blat widelec, mąż postawi gorącą patelnię bez podkładki, a teściowej „omsknie się” nożyk przy krojeniu kapusty na bigos – życie:). I właśnie wtedy, moim zdaniem, objawiają się największe zalety stołów drewnianych olejowanych. Można spokojnie samemu przeprowadzić ich renowację. W domu, bez specjalnych narzędzi. Wystarczy odrobina wiedzy, trochę cierpliwości i czasu. Takiej operacji w przypadku stołu lakierowanego sami nie zrobimy. Renowacja nie uda się również w przypadku stołów pseudodrewnianych gdzie zamiast drewna na blacie mamy cienki fornir a pod spodem płytę.

Po dobrze przeprowadzonej renowacji stół będzie wyglądał jak nowy. Uwierzcie, że drewno potrafi się odwdzięczyć w sposób znany tylko naturze (i fachowcom, którzy ją starannie podpatrują i od niej się uczą). Już niedługo pokażemy Wam na filmie jak wykonać renowację blatu drewnianego pokrytego olejowoskami.

Pielęgnacja stołu z drewna
Pielęgnacja drewna środkiem przeznaczonym do powierzchni olejowanych.

Lakierowanie krzesła drewnianego
Lakierowanie krzesła drewnianego – źródło: www.nitrocellulose.org

Podsumowując: jeśli szukacie stołu na lata, mebla który będzie częścią waszego domowego życia, to zdecydowanie polecamy stoły drewniane wykończone olejami lub olejowoskami. Dbając o niego i konserwując właściwie posłuży pokoleniom. Jeśli natomiast lubicie drewno, ale macie wrodzoną niechęć do jego pielęgnacji lub stół ma Wam służyć kilka lat, a potem planujecie jego wymianę, to możecie zdecydować się na stół lakierowany. Jak stwierdzicie, że nie chcecie się z nim rozstawać, ale blat nadaje się do naprawy, zawsze można poszukać fachowca, który starą warstwę lakieru ściągnie i położy nową.
Śledźcie nasz blog, pytajcie i piszcie czy Wam się podobało.

PS Tych, którzy mieli okazję używać dobrze wykonanego stołu olejowanego z jego jedwabistą naturalną powłoką, nie trzeba przekonywać do tego, że olejowanie to właściwa droga. Tych, którzy tej przyjemności nie doświadczyli, zachęcamy do spróbowania ;)

More about Mateusz