Gdyby zapytać dowolnego człowieka o to, czym różnią się przedstawione mu drewniane próbniki, ten prawdopodobnie wskazałby różnice w kolorze, fakturze czy ułożeniu słojów. To te widoczne cechy drewna. Są też inne, mniej dostrzegalne: stopień twardości (najczęściej skorelowany z gęstością), sprężystości czy skurcz styczny i promieniowy. Szczególnie ten ostatni parametr jest istotny ze względu na właściwe przygotowanie drewna do produkcji oraz dobór właściwej technologii obróbki drewna.
Rodzaje drewna dobre do produkcji mebli
Gatunków drewna jest mnóstwo i niemożliwością byłoby przedstawienie tutaj ich wszystkich, dlatego skupimy się na trzech podstawowych, które wykorzystywane są przez MILONI: to dąb, jesion i orzech amerykański. Wobec tego, jakie drewno na meble wybrać?
Dąb europejski – numer 1 wśród gatunków drewna
Dąb jest najchętniej wybierany na mocno eksploatowane meble, np. stoły dębowe, ale też schody czy podłogi. Drewno dębowe można rozpoznać po kolorze – od beżowego, złotawego po bladoszary z ciemniejszym, brązowym, przerywanym deseniem słoi. Ma niejednolitą fakturę, i wyraźne pory, które podkreślają jego charakter. Pory te przy barwieniu (szczególnie olejami o wyraźnym kolorze) pozwalają pięknie wyeksponować usłojenie tego szlachetnego drewna.
Dąb to drewno charakteryzujące się wysoką gęstością (w stanie suchym około 700kg/m3) oraz twardością (3,7 w skali Brinella). Dla porównania sosna w tej skali twardości osiąga twardość 1,6, a bardzo twarda jatoba – aż 7.
W zastosowaniach stolarskich dąb jest trudnym gatunkiem z kilku powodów. Przygotowanie tego materiału do produkcji wymaga starannego sezonowania. Pozwala ono zlikwidować wewnętrzne, bardzo silne naprężenia. Po okresie sezonowania z kolei konieczne jest bardzo restrykcyjne przeprowadzenie procesu suszenia. Niektórzy suszarnicy mówią nawet, że dąb to najtrudniejszy do opanowania gatunek.
Dobrze przygotowane drewno to jednak połowa sukcesu. Do wykonania pięknego mebla konieczne jest wycięcie z tarcicy odpowiedniej jakości elementów, z ominięciem sęków, zawojów, włókien, zabitek czy innych wad (często niewidocznych wcześniej). Warto też dodać, że drewno dębowe jako jedno z niewielu ma włókna błyszczowe i często spory procent bielu, które często dyskwalifikują taki materiał – już nie będzie nadawał się do produkcji mebli najwyższej jakości. (O budowie drewna na przykładzie dębu opowiemy już niebawem. Zamieścimy tam słowniczek, który pomoże Ci zrozumieć wszystkie pojęcia związane z drewnem).
Jesion – twardy i elastyczny
Jesion to kolejne dobre drewno na meble. Jest jednocześnie i elastyczne, i twarde, a nawet twardsze od dębu (4 w skali Brinella). Jego trwałość i odporność na warunki atmosferyczne jest niska, dlatego jesion nadaje się głównie na meble użytkowane w suchych pomieszczeniach. Charakteryzuje się barwą od jasnożółtej i ciemnożółtej po jasnobrązową. Oznacza to, że w praktyce tarcica jesionowa jest dwubarwna, ma odcienie znacznie się od siebie różniące.
Możliwa jest taka selekcja tego surowca, która pozwala uzyskać same elementy jesionu jasnego lub ciemnego, ale znacznie zwiększa to nakład czasu i odpad materiału.
Jesion charakteryzuje się pięknym rysunkiem – podobnym do dębu, jednak bardziej wyrazistym. Za to samo drewno ma mniejsze pory, przez co po procesie barwienia mniej uwypukla się jego struktura. Ze względu na swoją twardość jesion doskonale się szlifuje, a meble wykonane z tego drewna (po zaolejowaniu) są jedwabiście gładkie. W stosunku do dębu jesion łatwiej poddaje się suszeniu i szlifowaniu, za to nieco trudniej obrabiać go ścinaniem (struganiem, frezowaniem). Z tego względu przy obróbce mebli jesionowych trzeba bardzo rygorystycznie przestrzegać terminów ostrzenia narzędzi, by uniknąć wyrywania włókien na obrabianej powierzchni.
Orzech amerykański – ciemna szlachetność zza oceanu
Orzech to drewno na meble o średniej twardości (około 3,4 w skali Brinella). Orzech amerykański ma bardzo urozmaiconą kolorystykę od szarości, przez żółty, po najczęściej spotykany kolor ciepłego brązu. Jest dobrym surowcem do produkcji mebli, drzwi, podłóg czy boazerii. Ciekawie komponuje się z innymi gatunkami drewna. Jest wdzięcznym gatunkiem do produkcji mebli, bo to materiał łatwy w obróbce mechanicznej i suszeniu.
Biel orzecha wyraźnie odróżnia się kolorem od twardzieli. Jednak przy produkcji mebli często zostawia się niewielkie ilości bielu, które – w połączeniu z czekoladową twardzielą – dają ciekawą mozaikę kolorystyczną o nieregularnych, naturalnych kształtach.
Drewno orzecha ma piękną, szlachetną barwę i z tego powodu bardzo rzadko jest dodatkowo barwione. Elementy wykonane z orzecha amerykańskiego swoją prawdziwą naturę i piękno ukazują dopiero po nałożeniu na nie pierwszej warstwy bezbarwnego oleju. Wówczas z matowej i mało wyrazistej powierzchni drewna wyłania się prawdziwa eksplozja barw i usłojenia, tak charakterystyczna dla tego gatunku.
Nie istnieje jedno, idealne drewno
Tak naprawdę nie ma jednego typu drewna, które będzie odpowiednie do każdego projektu. Wszystko zależy tu od tego, co ma z niego powstać.
W meblarstwie spotykane są również inne ciekawe gatunki drewna takie jak wiąz, olcha, akacja czy brzoza. Jest również całe mnóstwo egzotycznych gatunków drewna i nie sposób ich tu wymienić. Ogólnie rzecz biorąc, w meblarstwie wyraźnie dominują gatunki liściaste nad iglastymi. Dzieje się tak ze względu na ich większą twardość i ciekawsze usłojenie gatunków liściastych.
To, jakie drewno na meble wybieramy, powinno zależeć przede wszystkim od rodzaju produktu, jego przeznaczenia oraz miejsca, w którym będzie przechowywany. Przykładowo meble dekoracyjne do mieszkań mają zachwycać, a stoły do jadalni i kuchni muszą być ładne, trwałe i łatwe w czyszczeniu.
A Twoje meble – jakie mają mieć przeznaczenie? Skontaktuj się z nami – wspólnie obmyślimy projekt i dobierzemy do niego odpowiedni gatunek drewna.